آثار نو همتی، نخستین کتاب های ادبیات نوجوان کُردی است - وبلاگ دیور

به گزارش وبلاگ دیور در ایلام، سه عنوان کتاب تازه منتشرشده داریوش همتی در ادبیات کودک و نوجوان، با عناوین چەپڵەڕێزان، دارسان دەنگ خاسەیل و کی هاوکڵاس ئیمەس؟ با حضور مهدی احمدخواه، نویسنده و منتقد ادبی و جمعی از هنرمندان و شاعران کردی سرا در انجمن ادبی کردی هانا در حوزه هنری ایلام رونمایی شد. مهدی احمدی خواه در این آیین کتاب های دارسان دەنگ خاسەیل و کی هاوکڵاس ئیمەس؟ را نخستین کتاب های ادبیات نوجوان کُردی دانست و گفت: تا به امروز اثری که مستقل به حوزه نوجوان ورود نموده باشد، مشاهده نشده. انتشار این دو اثر از داریوش همتی -که یکی شعر نوجوان و دیگری داستان نوجوان است- شایسته قدردانی است.

وی ادامه داد: با این حال اگرچه این کتاب ها در رده نوجوان هستند؛ ولی تصویرگری آنها مناسب این رده سنی نیست و بایستی تصاویر از حالت بچگانه خارج می شد.

وی تاکید نمود: نوجوان اما دنبال معناگرایی، هویت گرایی و استقلال است و فضای کتاب نوجوان -چه از حیث محتوا، چه از نظر زبان و چه از لحاظ تصویرگری- باید مناسب این روحیات باشد.

این منتقد ادبیات از تفکیک فضای بین ادبیات کودک و ادبیات نوجوان گفت

کودک علاقه به شرح دارد و نه توصیف و اگر کلام، زبان، ترکیب و... از محدوده گفتار بچگانه خارج شود، در حوصله شعر کودک نیست و آن کتاب پیروز نخواهد شد.

و شرح داد: کودک علاقه به شرح دارد و نه توصیف و اگر کلام، زبان، ترکیب و... از محدوده گفتار بچگانه خارج شود، در حوصله شعر کودک نیست و آن کتاب پیروز نخواهد شد.

احمدی خواه با بیان اینکه داریوش همتی در دو کتاب چەپڵەڕێزان و کی هاو کڵاس ئیمەس؟ مرز زبان، بیان، معانی و مفاهیم و تفکیک بین شعر کودک و شعر نوجوان را به خوبی معین نموده است، تاکید نمود: در هر دو کتاب شاعر به خوبی از عهده این تفکیک به شکلی هوشمندانه برآمده است.

وی در ادامه به تحلیل داستان دارسان دەنگ خاسەیلکه به وسیله یکی از نوجوانان حاضر در جلسه خوانده شد، پرداخت و گفت: این داستان کُردی با یک فضاسازی زیبا آغاز می شود و ماجرای کلاغی است که از صدای خودش خجالت می کشد و صدایش را تغییر می دهد. ماجرای این کلاغ، حکایت مردم امروز ماست که از کُردی گفتن خود خجالت می کشند و امروز شاهدیم که کردزبانان برای فارسی گفتن و فارس زبانان برای انگلیسی و فرانسوی گفتن در حال دور شدن از زبان خود هستند که در نتیجه آن نه هویت بومی باقی خواهد ماند و نه هویت ملی.

او گفت: بر خلاف نمونه های کلاسیکی که در زبان فارسی درخصوص تقلید کلاغ از راه رفتن کبک وجود دارد و انتهایش گمراهی همیشگی است، در داستان دارسان دەنگ خاسەیل با نصیحت قورباغه دانا مبنی بر اینکه اگر حرفی برای گفتن داری باید در بین مردم خودت و با زبان بومی خودت حرفت را بزنی، کلاغ تلنگر خورده و به هویت خودش برمی شود و این معنای خوبی برای نوجوان امروز دارد.

این منتقد ادبی در ادامه به آنالیز مجموعه شعر کودک

امروز شاهدیم که کردزبانان برای فارسی گفتن و فارس زبانان برای انگلیسی و فرانسوی گفتن در حال دور شدن از زبان خود هستند که در نتیجه آن نه هویت بومی باقی خواهد ماند و نه هویت ملی.

چەپڵەڕێزان پرداخت و گفت: شاعر در این کتاب به خوبی مؤلفه های شعر کودک مانند: بازی و تفریح، موسیقی، شادی، جمع محبت آمیز و... به کار برده شده و به خوبی با رده سنی کودک ارتباط برقرار می نماید و توجه به بافت خانواده و احترام به پدربزرگ ها و مادربزرگ ها و القای احترام به بزرگ تر از تاکیدات خوب کتاب چەپڵەڕێزان است.

حوزه هنری استان ایلام، با برگزاری نشست های تخصصی در حوزه های داستان و شعر، برگزاری کارگاه های فن نویسندگی، آیین پاسداشت هنرمند برتر سال، رونمایی از آثار تازه منتشرشده و حمایت از تولیدات فرهنگی، ادبی و هنری و... گام های مؤثر و جریان سازی در اعتلا و بالندگی عمومی و تحصصی فرهنگ و ادب و هنر استان ایلام برمی دارد.

مهدی احمدی خواه، متولد سومار (قصرشیرین) کرمانشاه و ساکن ایوان (ایلام) دکترای زبان و ادبیات فارسی(phd)؛ دبیر آموزش و پرورش و مدرس دانشگاه های ایلام و فرهنگیان است. داور مجلات علمی-پژوهشی، دبیر کانون ادبی دانشگاه رازی، ناظر کانون ادبی دانشجویان سراسر کشور، دبیر انجمن علمی گروه ادبیات فارسی دانشگاه ایلام، دبیر کانون ادبی ارشاد اسلامی ایوان، داور جشنواره های شعر استان ایلام، داور کتاب سال استان ایلام و... از فعالیت های ادبی و فرهنگی اوست.

از احمدی خواه تا به امروز کتاب های: له هزاره گیسد، گزاره ها وگدازه ها(نگاهی به نظریه های ادبی ایران و دنیا) و نیشان دل ریشان (مجموعه شعر کردی) و چندین عنوان مقاله علمی-پژوهشی در حوزه های زبان و ادبیات کردی، شعر کودک و نوجوان و... در مجلات تخصصی منتشر شده است.

منبع: ایبنا - خبرگزاری کتاب ایران